Göreme Turizm Geliştirme Kooperatifi

Araştırma Sivil Toplum Kuruluşu Aktivite Merkezli STK Sivil Toplum Kuruluşu Araştırması

(Göreme, Nevşehir, 1986 - )

Türkiye’nin aralıksız en uzun süre faaliyetine devam eden turizm kooperatifidir. 1986 yılında, dönemin Nevşehir Valisi Erdoğan Atasoy’un öncülüğünde, bölgede kurulan 11 turizm kooperatifinden biri olan kooperatif, Nevşehir’in Göreme beldesinde kuruldu. 40 kurucu üye ile faaliyetine başlayan kooperatifin kuruluş amacı, beldenin turizm potansiyelinin geliştirilmesine, doğal, tarihi ve sosyo-kültürel değerlerinin korunmasının ve bunların yanı sıra yöresel el sanatlarının desteklenmesine, tanıtımına ve pazarlanmasına katkı sunmaktır.

Kooperatif, Göreme Açık Hava Müzesi girişinde bulunan satış alanında kartpostal, kitap, harita, hediyelik eşya ve meşrubat satışlarıyla faaliyetlerine başladı. Faaliyete başladığı ilk yıllarda, Nevşehir ve Avanos Halk Eğitim Merkezleri ile işbirliği içerisinde olan kooperatif, kurslarla yöreye ait el sanatları ürünlerinin geliştirilmesini teşvik ederek, bunların üretimini yaygınlaştırmaya ve hediyelik eşya olarak pazarlanmasına çaba sarf etti. Halk Eğitim Merkezleri ile yabancı dil eğitimi konusunda da işbirliğine gidilerek, yerli halkın dil eğitimi alması ve ev pansiyonculuğu yapması da kooperatif tarafından özendirildi. 1990’lı yıllarda kooperatif tarafından tanıtım amaçlı poster ve broşürler bastırılarak, bazı yurtiçi ve yurtdışı fuarlara katılım sağlandı ve beldenin tanıtımına ağırlık verildi. Bu faaliyetlerle sadece Göreme beldesinin değil aynı zamanda Kapadokya Bölgesi’nin tamamının tanıtımında da kooperatifin önemli katkıları oldu.

1994 yılında Göreme’de, lokal, yönetim birimi ve çok amaçlı salondan oluşan ve halen kooperatifin faaliyet merkezi durumunda olan hizmet binası inşa edildi ve belde halkının kullanımına sunuldu. Sonraki yıllarda kooperatifin elde ettiği gelirle beldenin bazı altyapı eksiklikleri de tamamlandı. Örneğin, bazı peribacalarının ve vadilerin gece ışıklandırılması sağlandı ve Göreme’de bulunan spor kulübü ve ilkokulun eksiklikleri giderildi. 2004 yılında kooperatif tarafından Göreme’nin merkezinde bir de kültür ve turizm kompleksi inşasına başlanarak 2007 yılında tamamlandı ve faaliyete girdi. Türk hamamı, cep sineması, sanat galerisi ve farklı alışveriş birimlerinden oluşan kompleks, yerli ve yabancı turistlerin hizmetine sunularak, bölge turizmine katkı sağlamaya başladı.

Günümüzde, aralarında farklı iş alanlarından yerel girişimcilerin ve esnafın da bulunduğu 169 üyeyi bir araya getiren kooperatif, üyelerine kâr payı dağıtmaktansa gelirinin büyük bir kısmını tanıtım ve bölge turizminin geliştirilmesine yönelik yatırımlar yaparak değerlendirmeyi tercih etmektedir. Kooperatif, köklü geçmişi ve kooperatifçilik konusundaki tecrübe ve başarılı uygulamaları nedeniyle turizme dayalı ekonomik kalkınmada iyi bir örnek model olarak gösterilmektedir.

Yararlanılan Kaynaklar

Durmaz, M. ile 11. 07. 2019 tarihinde yapılan görüşme. (Görüşen: N. ÇEŞMECİ); Örki, A. (2018). Ekonomik Kalkınmada Kooperatiflerin Öneminin Örneklerle Değerlendirilmesi, Optimum Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 3(2): 13–22; https://www.timeturk.com/tr/2010/10/25/turkiye-nin-en-uzun-sureli-calisan-turizm-kooperatifi-goreme-de.html, (Erişim tarihi: 10.07.2019).

Ayrıntılı bilgi için bakınız

Göreme Turizm Geliştirme Kooperatifi, https://www.facebook.com/goremeturizmkoop, (Erişim tarihi: 10.07.2019).